انزروت صمغ درخت خاردارى است که برگ آن شبیه برگ مورد و برگ درخت کندر است و در فارس مىروید و بهترین نوع صمغ آن سفیدرنگ و تازه است که ترد و طعم تلخ مخلوط با کمى شیرینى دارد.
نامهای دیگر آن: عنزروت، کحل فارسی، کحل کرمانی، کنجده، کنجیده، کنجده سرخ، کدرو، کحل، کنچه، کحل فارسی، گالبانوم، گالبانه، اکروهک، زنجروا، صرفولا، کنجده سفید یا زرد روشن میباشد. این نامها با مسندات زیر بیان شده است
گیاهى كه صمغ انزروت از آن گرفته مىشود در مدارك و كتب مختلفنظرهاى متفاوتى داده شده است.
١ .در فرهنگ داروها كه تحقیقى دربارهء كتاب الابنیه عن الحقائق الادویه مىباشدچنین آمده:
صمغ انزروت را allococraS مىدانند و نام علمى این گیاه كه صمغ از آن گرفتهمىشود allococras sulagartsA و گیاهى خاردار ذكر كرده است كه بلندى آن ٢ ذرع و در مناطق فارس مىروید.به علاوه در شرح آن اشاره نموده است كهانزروت دو نوع است سرخ و سفید و اضافه كرده كه در شرح اسمأ انزروت را كحلفارسى گفتهاند و باز به نقل از مخزن الادویه علاوه كرده است،به اصفهانى كنجده و بهعربى كحل فارسى و كحل كرمانى گفته مىشود.
٢ .پارسا در فلور ایران و در گیاهان دارویى گیاهى به نام sulagartsA suilofealucicsaf را براى كنجد سرخ و سفید ذكر كرده و نوشته است كه این گیاه دركردستان مىروید و مادهء شیرینى ترشح مىكند.رنگ آن زرد قهوهاى كمرنگ،شكننده،بىبو و شیرین،قابل حل در آب و الكل و شامل مادهاى شبیه enizihrrycylg (مادهء عامل ریشهء شیرینبیان)است.خمیر آن را براى تسكین درد گوش یا صورت بهكار مىبرند و از صمغ ترشحشدهء آن براى صاف كردن صورت استفاده مىنمایند.
٣ .در مدارك و كتب فرانسوى دربارهء صمغ گیاهى به نام allococraS چنینمىنویسند:
ساركوكولا صمغ درختچهاى است كه به فرانسوى و انگلیسى allococraS گفتهمىشود.درختچهء آن را به فرانسوى reillococraS و به انگلیسى tnalp allococraS نامند.نام علمى آن allococras aneaP مىباشد.درختچهاى است كوتاه به بلندى ١ - ٠ / ٩ متر.برگهاى آن كامل و خیلى زیاد و كوچك است.از آن یك صمغ رزینىگرفته مىشود به نام ساركوكول كه نرم است و براى التیام زخمها و رویانیدن گوشت نودر موارد جراحتها و زخمها مفید است و در پانسمان به كار مىرود.
۴ .شلیمر گیاه atanorcum aeaneP را گیاه مولد صمغ انزروت ذكر كرده و اضافهمىكند كه به فارسى آن را انزروت،كنجیده،كحول كرمانى،كحول فارسى مىنامند وعلاوه بر مصارف ذكرشده شلیمر اضافه كرده است:
در ایران سابقا مرسوم بوده كه براى چاق كردن اشخاص لاغر به كار مىرفته است،به این ترتیب كه در حدود ٢٠ گرم انزروت را با ٢۴ گرم گاودارو(سنگ كیسهصفراى گاو نر كه به فرانسوى fueob ed eriailib luclaC گفته مىشود)و در حدود40 گرم از قسمت گوشت سفید نارگیل مخلوط كرده و آن را به 4 قسمت نموده و هرقسمت را یك روز مىخوردهاند.
۵ .در صیدنه آمده است كه انزروت صمغ درختى است در نواحى توران ازسرزمین فرس و در كوههاى بین كرمان و مكران مىروید.
۶ .ماسرجویه گوید صمغ درختى است كه شبیه كندر است و دو نوع است یكىسپید كه معمولا شبها از تنهء درخت خارج مىشود و اگر روز بیرون آید و آفتاب بر اوبتابد كمى زردرنگ مىشود.طعم آن كمى تلخ و تند است.نوع دیگر آن سرخرنگاست.
از نظر طبیعت گرم است و خشک
از نظر خواص حکماى طب سنتى ایرانىمعتقدند که ملین است و انسداد مجارى عروق را باز مىکند و مسهل خوبى براى بلغماست.اگر با تربد و هلیله و سکبینج و مانند آنها خورده شود،مسهل بلغم بسیار مؤثر وراحتى است.اگر با روغن کرچک خورده شود براى رفع تشنج حاصله از امتلأ مفیداست و اگر آن را با شیر دختران مخلوط نموده و خیس کرده و در چشم کشند براىرفع چسبندگى پلک چشم و قطع نزول آب و رفع جرب پلک مفید است.
اگر انزروت را در داخل پیازى که مغزش را خالى کرده باشند بریزند و بر آتشگذارند تا بجوش آید و آب آن را پس از خنک شدن چند قطره در گوش بچکانند درد گوش را ساکت مىکند. اگر انزروت را با عسل مخلوط کرده و فتیلهاى را به آن آلوده نموده و در گوش گذارند براى پاک کردن چرک گوش بسیار مؤثر است.
خوردن انزروت براى تسکین درد مفاصل، لگن خاصره، سیاتیک، اخراج کرم معده ورودهها و سقط جنین مفید است. اسراف در خوردن آن خطرناک است و خوردن ٢٠ گرم آن چون منافذ بدن را مىبندد و به احشا مىچسبد کشنده است.
استعمال خارجى آن براى از بین بردن گوشت زاید و پاک کردن چرک وزخمهاى باز و قطع خونریزى از آنها و رویانیدن گوشت نو بسیار مفید است.
انزروت را براى رفع عوارض نامناسب آن باید قبلا تشویه (غلیظ) نموده و سپس خورد.
روش تشویهء (غلیظ کردن)آن این است که صمغ انزروت را با شیر دختران مخلوط کرده و خمیرمىنمایند و روى آتش مىگذارند تا رطوبت آن خشک و کمى برشته شود،پس از آناستعمال مىنمایند و اگر یکبار دیگر آن را کوبیده و با سفیدهء تخممرغ مخلوط و خمیرنموده و باز مجددا تشویه نمایند،بهتر و مناسبتر مىشود. خصوصا در مواردى که براى بیمارىهاى چشم مصرف مىشود، حتما تشویهء آن لازم است.
خواص انزروت بطور خاص :
۱. طبع آن گرم و خشک است.
۲. ملین میباشد.
۳. برای درمان بلغم انزروت را با هلیله سیاه و سکنجبین میل کنید.
۴. درد مفاصل و سیاتیک نیم گرم از آن میل شود.
۵. برای کمردرد مفید میباشد.
۶. برای انزال زودرس با کُندر میل شود.
۷. برای گرفتگی عروق مفید است.
۸. برای از بین بردن گوشت زائد به صورت مالیدنی استفاده شود.
۹. با احتیاط مصرف شود چون سمی است و بیش از یک گرم میل نشود.
۱۰. مصرف بیش از حد انزروت باعث ریزش مو و طاسی سر میشود.
۱۱. برای رفع لکههای پوست: انزروت ۴۰ گرم و کتیرا ۲۰ گرم را سائیده در یک استکان شیر بز حل کرده به صورت بمالند.
۱۲. برای درمان دردهای گوش: انزروت را با پیه بز خمیر کرده پارچهای را آغشته نمائید داخل گوش قرار دهید در صورت نبودن پیه بز با عسل میتوان مخلوط کرد.
۱۳. برای چاق شدن: نیم گرم انزروت را در یک لیوان آب هندوانه مخلوط کرده چند ساعت بماند سپس به مدت ۱۰ روز میل کنند.
۱۴. برای درمان زگیل: انزروت را در سرکه دمکرده به زگیل بمالید.
۱۵. برای درمان نازایی: که به خاطر زیادی رطوبت و ترشح بیش از حد رحم باشد از این فرمول میتوان استفاده کرد.
* انزروت ۱۰ گرم، تخم شوید ۱۰ گرم، زعفران ۱۰ گرم، مرمکی ۱۰ گرم و سماق ۱۰ گرم را آسیاب نموده با کمی عسل مخلوط کنید با کمی روغن زیتون چرب نمائید سپس پارچه تمیزی را به آن آغشته نموده داخل واژن قرار دهید.
۱۶. برای درمان لاغری: انزروت ۱۰ گرم، کندر ۱۰ گرم، فلفل سیاه ۱۰ گرم، نمک ۱۰ گرم را مخلوط کرده آسیاب نموده به ۲۰ قسمت تقسیم کنید هر روز یک قسمت از آن را با تخممرغ نیم بند میل کنید.
این مطالب صرفا جهت اطلاع رسانی بوده و برای استفاده از آن از یک مشاور طب سنی راهنمایی بخواهید
برای راهنمایی و تهیه آن با ما تماس بگبرید 09366309421
تلفن ثابت 04135238305
ساعات تماس 10 صبح تا 10 شب